Wikipedysta:Skrzeczu/Archiwum strony głównej/5 maja 2009
Nauki ścisłe i przyrodnicze 
Technika 
Nauki społeczne i humanistyczne 
Geografia 
Historia 
Sport
Kultura 
Społeczeństwo 
Religie 
Polska Więcej portali • Indeks haseł • Przegląd kategorii
Aktualności
Inwazja Rosji na Ukrainę • Puchar Świata w Rugby 2023 • Wojna Izraela z Hamasem • Wybory parlamentarne w Polsce
.jpg)
.jpg)
- Laureatką Nagrody Banku Szwecji im. Alfreda Nobla w dziedzinie ekonomii zostalła Claudia Goldin (na zdjęciu) za pogłębienie naszej wiedzy na temat sytuacji kobiet na rynku pracy (9 października)
- Pokojową Nagrodę Nobla otrzymała Narges Mohammadi (na zdjęciu) za walkę z uciskiem kobiet w Iranie i walkę na rzecz promowania praw człowieka i wolności dla wszystkich. (6 października)
- Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury otrzymał Jon Fosse za nowatorskie sztuki i prozę, które dają wyraz niewysłowionemu. (5 października)
- Nagrodę Nobla w dziedzinie chemii otrzymali Moungi Bawendi, Louis Brus i Aleksiej Jekimow za odkrycie i syntezę kropek kwantowych. (4 października)
- Kevin McCarthy został odwołany ze stanowiska Spikera Izby Reprezentantów USA jako pierwsza osoba w historii. (3 października)
- Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki otrzymali Pierre Agostini, Ferenc Krausz i Anne L’Huillier za metody eksperymentalne generujące attosekundowe impulsy światła do badania dynamiki elektronów w materii. (3 października)
- Nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny otrzymali Katalin Karikó i Drew Weissman za odkrycia dotyczące modyfikacji zasad nukleozydowych, które umożliwiły opracowanie skutecznych szczepionek mRNA przeciwko COVID-19. (2 października)
Zmarli: Piper Laurie • Stanisław Radwan • Louise Glück • Terry Dischinger • Gerhard Grimmer • Ireneusz Kania • Gérard Fenouil • László Sólyom • Agneta Andersson • Maruf al-Bachit • Janusz Grudziński • Michał Głowiński • Ion Druță • Michael Gambon
Wybrane rocznice
16 października: imieniny obchodzą m.in.: Gaweł, Jadwiga i Małgorzata; Światowy Dzień Żywności
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1793 – zdetronizowana królowa Francji Maria Antonina została zgilotynowana na paryskim Place de la Révolution
- 1813 – w okolicach Lipska rozpoczęła się czterodniowa bitwa pomiędzy wojskami VI koalicji a armią Napoleona, zwana „Bitwą Narodów” (na obrazie Władimira Moszkowa)
- 1843 – irlandzki matematyk William Rowan Hamilton odkrył podstawowy wzór opisujący własności kwaternionów: i² = j² = k² = ijk = -1
- 1863 – urodził się brytyjski polityk torysowski Austen Chamberlain, współarchitekt traktatów lokarneńskich i przyjęcia Niemiec weimarskich do Ligi Narodów
- 1958 – Telewizja Polska nadała pierwszy odcinek Kabaretu Starszych Panów (tablica pamiątkowa na budynku TVP w Warszawie)
- 1978 – wybrany na papieża arcybiskup metropolita krakowski kardynał Karol Wojtyła przybrał imię Jan Paweł II
- 2003 – tablice zawierające 21 postulatów Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego z sierpnia 1980 zostały umieszczone na Światowej Liście Dziedzictwa Kulturowego UNESCO
Portale
Czy wiesz...
Z nowych i ostatnio rozbudowanych artykułów w Wikipedii:
…jak można zarazić się rzęsistkiem pochwowym (na zdjęciu cykl rozwojowy)?
…którą grę komputerową można przełączyć na tryb z lat 80.?
…że brytyjskie monitory uzbrojone były w amerykańskie działa?
…kto był ostatnim dowódcą 3 pułku strzelców konnych z Wołkowyska?
…co było przyczyną katastrofy w kopalni Donnersmarckhütte, do której doszło sto lat temu?
Artykuł na medal
Hr.Ms. Soemba – holenderska kanonierka z okresu dwudziestolecia międzywojennego oraz II wojny światowej, jedna z dwóch zbudowanych jednostek typu Flores. Okręt wypierał 1683 tony, a jego główne uzbrojenie stanowiły trzy działa kalibru 149 mm Boforsa, uzupełniane przez artylerię przeciwlotniczą. Jednostka została zwodowana w sierpniu 1925 roku w stoczni Wilton w Schiedam, a do składu Koninklijke Marine wcielono ją w kwietniu 1926 roku. Nazwa pochodziła od wyspy Sumba. Okręt przeznaczony był do służby w holenderskich posiadłościach w Azji, stacjonując w Holenderskich Indiach Wschodnich. Po rozpoczęciu w grudniu 1941 roku przez Japonię wojny na Pacyfiku kanonierka wzięła udział w obronie holenderskich posiadłości, a następnie ewakuowała się do Indii. Uczestniczyła w eskorcie konwojów morskich, a od 1943 roku operowała na Morzu Śródziemnym, biorąc udział w kampanii włoskiej. W 1944 roku wspierała lądowanie w Normandii. Po zakończeniu wojny jednostka pełniła funkcję radarowego okrętu szkolnego, a od 1951 roku okrętu naprowadzania samolotów. W 1985 roku jednostka została wycofana ze służby, po czym sprzedana i złomowana. Czytaj więcej…
Dobry artykuł
Fokowate – rodzina drapieżnych ssaków morskich z podrzędu psokształtnych w obrębie rzędu drapieżnych, obejmująca 18 współczesnych gatunków. Rozwinęły liczne przystosowania do częściowo wodnego trybu życia, jak kończyny przekształcone w płetwy, przy czym w przeciwieństwie do pokrewnych uchatkowatych utraciły możliwość chodzenia na czterech łapach po lądzie. Od krewnych odróżnia je też brak małżowiny usznej. Większość czasu spędzają w wodach mórz i oceanów, zwłaszcza wysokich szerokości geograficznych, na ląd lub lód wychodzą celem odpoczynku bądź rozrodu. Polują na ryby oraz głowonogi, rzadziej inne zwierzęta morskie, w tym kryl, ptaki morskie i inne płetwonogie. U niektórych gatunków występuje znaczny dymorfizm płciowy. Samica kopuluje z samcem w wodzie bądź rzadziej na lądzie, po prawie rocznej ciąży z opóźnioną implantacją rodzi prawie zawsze pojedyncze młode, karmione zwykle krótko tłustym mlekiem. Kiedyś stanowiły obiekty rabunkowych polowań. Jeden gatunek mniszki wyginął, dwa są krytycznie zagrożone. Czytaj więcej…
Ilustracja na medal
-
Wikiźródła
Wolna biblioteka -
Wikisłownik
Wielojęzyczny słownik -
Commons
Repozytorium mediów -
Wikidane
Repozytorium danych -
Wikinews
Serwis informacyjny -
Wikispecies
Katalog gatunków -
Wikibooks
Wolne podręczniki -
Wikicytaty
Kolekcja cytatów -
Wikipodróże
Informacje turystyczne -
Wikiwersytet
Wolna edukacja
