Agrypina Starsza
Agrypina Starsza (łac. Vipsania Agrippina Maior, ur. ok. 14 p.n.e., zm. 18 października 33 n.e.) – córka Marka Agrypy i Julii, córki Augusta.
Vipsania Agrippina Maior | |
Data urodzenia |
ok. 14 p.n.e. |
---|---|
Data śmierci |
18 października 33 n.e. |
Ojciec | |
Matka | |
Mąż | |
Dzieci |
Klaudiusz |
W rok po śmierci ojca, Marka Agrypy, zyskała ojczyma, Tyberiusza, którego August zmusił do rozwodu z Wipsanią Agrypiną i poślubienia Julii wdowy po Agrypie. Małżeństwo nie było udane, Tyberiusz za zgodą Augusta w 6 p.n.e. wyjechał na Rodos, chcąc oddalić się od żony. Starsi bracia Agrypiny zmarli: Lucjusz w 2 n.e. i Gajusz w 4 n.e. Matka, Julia została w końcu wygnana z Rzymu za złe prowadzenie się. W 5 n.e. Agrypina poślubiła Germanika, bratanka Tyberiusza. W 6 n.e. August wygnał z Rzymu jej siostrę Julillę i brata Agrypę Postumusa. Tylko Agrypina z całej rodziny cieszyła się przychylnością Augusta. Była oddaną żoną, towarzyszącą mężowi we wszystkich wyprawach. Urodziła w sumie dziewięcioro dzieci, z których szóstka przeżyła okres dziecięcy. Zarzucano jej jednak niepohamowany charakter oraz ostrość w postępowaniu i nadmierną ambicję. Te cechy za życia Germanika stanowiły o sile i powodzeniu obojga, zaś po jego śmierci przyspieszyły upadek rodziny, rozdrażniając przeciwników w walce o panowanie. W 19 roku n.e. Agrypina przebywała z Germanikiem we wschodnich prowincjach Rzymu, gdy jej mąż zmarł w niejasnych okolicznościach.
O morderstwo Germanika oskarżyła Gnejusza Kalpurniusza Pizona.
Jej groźnym przeciwnikiem stał się Sejan, prefekt pretorianów, który oskarżał ją przed Tyberiuszem o dążenie do władzy. Tyberiusz i jego faworyt Sejan obawiali się, że będzie usiłowała osadzić na tronie któreś z jej dzieci i próbowali ją usunąć. Tyberiusz nie zezwolił jej na powtórne małżeństwo. Również jej interwencja u Tyberiusza w sprawie Klaudii Pulchry oskarżonej o nierząd i obrazę majestatu nie odniosła skutku. Po przeniesieniu się Tyberiusza na Capri, Sejan miał wolną rękę i z jego inicjatywy Agrypina i jej syn Neron zostali ponownie oskarżeni, Agrypina została tak dotkliwie pobita przez żołnierzy Tyberiusza, że straciła oko. Wyrokiem Senatu została wygnana do Herkulanum, a później na wyspę Pandaterię. Tam zagłodziła się na śmierć, pomimo rozkazu Tyberiusza o karmieniu jej siłą. Została pochowana w Mauzoleum Augusta. Dwóch jej starszych synów Klaudiusz Neron Juliusz Cezar i Druzus III zostało zamorzonych głodem. W 37, gdy jej syn Kaligula został cesarzem, zrehabilitował pośmiertnie matkę.
Genealogia:
4. Lucius Vipsanius Agrippa | ||||||
2. Marek Agrypa | ||||||
5. NN | ||||||
1. Agrypina Starsza | ||||||
6. Oktawian August | ||||||
3. Julia (córka Augusta) | ||||||
7. Skrybonia | ||||||
Dzieci:
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Bibliografia Edytuj
- Jean-Claude Fredouille, Guy Racher: Cywilizacje śródziemnomorskie leksykon. Katowice: Wydawnictwo Książnica, 2007, s. 58. ISBN 978-83-245-7566-4.
- ISNI: 0000 0000 6317 2484, 0000 0003 5878 0874, 0000 0003 9688 4674
- VIAF: 15560280, 291893252, 275159474144127661067, 3186166172271990800008, 673159233916303370026
- LCCN: n83014672
- GND: 118501100
- SUDOC: 035163259
- BNE: XX821745
- NTA: 072339691
- PLWABN: 9810638255905606
- J9U: 987007400999805171
- BNC: 000243595
- WorldCat: lccn-n83014672